ذخایر ژنتیکی در خطر انقراض کشور بررسی شد

خبرگزاری فارس:  ذخایر ژنتیکی در خطر انقراض کشور در یک مقاله علمی ارائه شده در یازدهیمن کنگره ژنتیک ایران بررسی شد. فضل‌الله افراز یکی از محققان این مقاله علمی که در یازدهمین کنگره ژنتیک ایران ارائه شد در این باره گفت: کشور ما یکی از مناطق اصلی اهل شدن دام در جهان بوده و به همین جهت به عنوان سرزمینی با ذخایر ژنتیکی ارزشمند شناخته شده است. این ذخایر طی هزاران سال در اثر انتخاب طبیعی، مقاومت نسبی در مقابل تنش‌های زنده و غیرزنده محیطی را به دست آورده‌اند. وی افزود: از طرفی این نوع دام و طیور در مقایسه با انواع اصیل و دورگ خارجی از نظر نیاز به غذا و شرایط سخت محیطی کم توقع بوده و دارای طول عمر اقتصادی نسبتا مناسبی هستند. افراز خاطرنشان کرد: باتوجه به اهمیت موضوع متاسفانه در طی سالیان اقدام شایسته‌ای برای حفظ و حراست از این سرمایه ارزشمند ملی صورت نگرفته است،‌ به طوری که بررسی‌ها نشان می‌دهد بعضی از این ذخایر از قبیل گوسفند “قره گل ” در بعضی کشورهای آسیای میانه و افریقای جنوبی، بز نجدی در پاکستان، اسبچه خزر معروف به اسب مینیاتوری در آمریکا و انگلیس در برنامه‌های اصلاح نژادی مراکز تحقیقاتی این کشورها قرار گرفته و داخل کشور نیز خطرات زیادی از قبیل حذف ناشی از بیماری، رانش ژنتیکی، افت ناشی از همخونی، آمیخته‌گری با سایر گله‌ها، و تغییرات ناشی از انتخاب طبیعی سایر ذخایر ژنتیکی ارزشمند از جمله شتر دوکوهانه، گاو سیستانی سرابی، گوسفند سنگسری، اسب ترکمن و ‌مرغ مرندی را تهدید می‌کند. وی گفت: از این روی، حفاظت این مجموعه ژنتیکی بسیار با ارزش ملی و بین‌المللی نیاز به اقدامات شایسته برای شناسایی و ارائه راهکارهای علمی و عملی است. مقاله حاضر که به منظور کمک به تحقق چنین هدفی تهیه و تدوین شده است در ابتدا ضمن معرفی ذخایر در خطر انقراض، به ارائه آمار پراکنش آنها، اقدامات انجام شده برای حفظ این منابع و چالش‌های موجود را بیان می‌کنند. این محقق افزود: در پایان با توجه به تجربیات موجود راهکارهای موثر در حفظ و توسعه این ذخایر ارزشمند ارائه شده است تا ضمن حفظ اطلاعات وراثتی این ذخایر در آینده بتوان از ژن‌های مطلوب آنها جهت اجرای برنامه‌های اصلاح نژادی استفاده کرد. وی خاطرنشان کرد: به دلیل شرایط اقلیمی خاص کشور ایران دارای تنوع ژنتیکی حیوانی زیادی است به طوری که تاکنون بیش از 110 تنوع اکوتیپ‌های دامی و طیور شناسای شده که حدود 40 نژاد آن محفوظ مانده‌اند. در ایران حدود 8 توده گاو بومی، 3 تیپ گاومیش، 28 نژاد گوسفند، 12 نژاد بز، 10 نژاد اسب، 17 توده مرغ بومی و دو گونه شتر وجود دارد. در همین راستا جمعیت گوسفند و بز ایران به ترتیب 52 و 26 میلیون راس گزارش شده است. جمعیت گاوهای اصیل، دو رگه و بومی کشور نزدیک به 8 میلیون راس و جمعیت گاومیش‌های ایران بالغ بر 425 هزار راس برآورده شده است.

1